Çocuk ve mahremiyet eğitimi; mahremiyet eğitimi çocuğa verilmesi gereken en önemli eğitimlerden bir tanesidir. Günümüzde ebeveynler için eğitimin nasıl verileceği büyük bir merak konusudur. Eğitim verilirken dikkat edilecek bazı önemli noktalar vardır.
Mahremiyet Eğitimi Nedir?
Mahremiyet, kelime anlamı olarak "gizli" kelimesine tekabül eder. Çocuklara yönelik mahremiyet eğitiminde ise mahremiyetin anlamı " özel bölgelere yönelik farkındalık kazandırma" dır. Eğitimin amacı, çocukların vücutlarının kontrolünün kendilerine ait olduğu bilincini kazandırmak, bedensel söz hakkı olduğunu öğretmek ve özel bölge bilincini yerleştirmektir.
Özel Bölgeler Derken Neyi Kast Ediyoruz?
Aslında insan bedeni tümüyle kişiyi ait ve özeldir. Öpülmek, sarılmak gibi davranışlarda bile kişinin rızası gerekir. Ancak temelde cinsel faaliyetlere yönelik davranışların sergilenebileceği bazı ana bölgeler vardır. Bu bölgeler genel itibariyle "özel bölge" olarak ifade edilmektedir. İnsanlar için özel bölgeler üst ve alt iç çamaşırı bölgeleridir. Mahremiyet eğitimi verilirken bu bölgelere odaklı olarak eğitim verilmelidir.
Mahremiyet Duygusu Birebir Eğitim olarak Verilmeden Önce Çocuğa Nasıl Hissettirilebilir?
Çocuk dünyaya gözlerini açtığı andan itibaren özel bölgelerinin farkındadır ve mahremiyet hissi ilk andan itibaren çocuklara hissettirilebilir. Ailenin çocuğa yönelik davranışları, çocuğun bu hissiyata erişmesindeki en önemli etkendir.
- İlk olarak dikkat edilmesi gereken, çocuğun bezinin belirli kişiler tarafından değiştirilmesi, zorunlu kalınmadıkça anne-baba dışında bu görevin kimseye verilmemesidir.
- Çocuğun altı değiştirilirken özel bölge çok fazla ovuşturulmamalı ve hızlıca temizlik işlemi gerçekleştirilmelidir.
- En başından itibaren çocuğun üzeri değiştirilirken çocuğun özel bölgelerine bakılmamalı, baş hafifçe yan tarafa çevrilmelidir. Burada çocuğa vereceğiniz mesaj: "Bedeninde sana özel bölgeler vardır. Ben bile bu bölgelere bakamam" dır.
- Tanıdık biri bile olsa, başkalarının yanında çocuğun üzeri değiştirilmemelidir.
- Küçük yaşlardan itibaren, çocuğa duş aldırılırken iç çamaşırı giydirilmelidir. 3-4 yaşından itibaren de özel bölgesini yıkama sırası geldiğinde, lif çocuğa verilmeli ve özel bölgesini çocuk kendisi temizlemelidir.
- 7-8 yaş civarında da çocuk tek başına duş almayı öğrenmelidir. Kendisini iyi temizleyemeyeceğini düşünen ailelere öneri olarak, yaz ayında bu alışkanlığı kazandırmak için sık sık duş almasına imkan verilmelidir. Kız çocuklarının saçı uzunsa, saçını yıkamayı en sona bırakması istenmeli ve saç yıkama sırası geldiğinde banyoya girerek saçı yıkanmalıdır.
Çocukla Mahremiyet Sohbeti Nasıl Yapılır?
- Öncelikle uygun bir ortam oluşturulmalıdır. Sessiz bir ortamda, aynı cinsiyetten ebeveyn ile mahremiyet sohbeti yapılmalıdır.
- Çocuğun sohbete hazır olduğundan emin olunmalıdır. Çocuğun hazır olmadığı bir durumda zoraki olarak eğitim verilmeye çalışılmamalıdır.
- Öncelikli olarak çocuğa üst ve alt iç çamaşırı giydirilebilir. Bu yöntemi kullanacaksanız: " şu an üzerinde iç çamaşırların var değil mi? İç çamaşırlarının örttüğü kısımlar senin özel bölgelerin. Bu bölgelere hasta olduğun zamanlarda ya da gerekli durumlarda ben ve anne/baban ya da doktor senden izin alarak dokunabilir. Bunun dışında bu bölgeler kimse dokunamaz. Senden izinsiz biri buralara dokunacak olursa bunu hemen gelip bize söylemelisin denmelidir. Konuşurken sert bir ses tonu kullanılmamalıdır.
- Kendi bedeniniz üzerinden kesinlikle özel bölge eğitimi vermemelisiniz. Bunun yerine oyuncak bebek ya da bu konu için oluşturulmuş görsel materyallerden faydalanabilirsiniz.
İyi Dokunuş-Kötü Dokunuş
Mahremiyet eğitiminin ardından iyi dokunuş ve kötü dokunuşun ne olduğu da çocukla paylaşılabilir.
"Anne/Baban olarak bizler seni çok seviyoruz. Anneannen, babaannen, kardeşin ve deden de seni çok seviyor. Zaman zaman sana sevgimizi göstermek için seni öpüyoruz, sana sarılıyoruz. Sana kötü hissettirmeyecek şekilde sana dokunuyor olmamız iyi dokunuştur. Ancak sana iyi hissettirmeyen, seni rahatsız eden dokunuşlar kötü dokunuştur".
Bu açıklamayı yaparken çocuğu yavaşça öpebilir ya da sarılabiliriz.
Çocuklar, kendilerine karşı yapılan kötü dokunuşu çoğu zaman hissederler. Ancak bu durumda ne yapacaklarını bilemezler. Onlara kendini kötü hissettiren bir dokunuşta bulunulursa bunu hemen kendinizle paylaşmasını söyleyebilirsiniz.
Unutmayın, çocuğunuzla konuşmaktan çekindiğiniz her konuyu çocuk bir şekilde öğrenecektir. İnternet ortamı ya da arkadaş grubu… Peki sizin kadar sağlıklı bir eğitim alabileceğini düşünüyor musunuz? Siz başka yollardan ne kadar sağlıklı bir eğitim almıştınız? Çocuğunuzla her konuda konuşabilmeli ve sorularını yanıtlayabilmelisiniz. Anne-babalık zor zanaat… Mutlu çocuklar yetiştirmeniz dileğimle…
